EKONOMİ VE ENERJİ BAKANLIĞI’NIN 2019 BÜTÇESİ ONAYLANDI
Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, 79 milyon 763 bin 700 TL’lik Ekonomi ve Enerji Bakanlığı 2019 bütçesini dün gece oy çokluğu ile onayladı.
Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami, Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu'nda dün akşam yaptığı konuşmada, yapılan tüm eleştiri ve önerilere teşekkür ederek bunlardan faydalanılacağını ifade etti.
Bakan Nami, konuşmasına şu sözlerle başladı:
“Herhangi bir ülkenin ekonomisi birçok etkenden dolayı bazen büyür, bazen daralır, iyi günlerden geçer kötü günlerden geçer. KKTC ekonomisi de özellikle küçük bir ekonomi, izolasyonlar altında gelişmeye çalışan bir ekonomi olması nedeniyle bir o kadar daha dış etkenlere, özellikle Türkiye’deki gelişmelere son derece açık ve bunlardan etkilenen bir ekonomi.
Bu ekonomik yapı içerisinde elbette bize düşen ülke ekonomisine bu dış etkenlerin olumsuz geliştiği dönemlere karşı korumak, olumlu gelişmeler olduğunda da bundan azami şekilde faydalanmanın yolunu bulmak.
Küçük bir ülkede yaşıyoruz en büyük zenginliğimiz adanın kendisi, doğası, çevresi, güzellikleridir.
Öyle bir ekonomik model içerisinde girmeliyiz ki bu ülkede yaşamanın gerçekten huzuruna ve hazına varalım. Çevremizi koruyarak bir gelişme modeli kurgulamamız lazım. Bunun için yapmamız gereken çok şey var önümüzde. Bugüne kadar belki geçmişin getirdiği koşullar nedeniyle bazı kurgular yapılmış, bazıları başarılı olmuş, ama birçoğu ise bizi bugün birçok sorunla yüz yüze getirmiştir. Çarpık kentleşme, kötü sanayileşme, kumar turizmine bağlı bir turizm sektörü vesaire.
Tüm bunları göz önünde tuttuğumuzda ve geleceğe doğru baktığımızda biz şunu görüyoruz. Bizim katma değeri yüksek üretime geçen bir ekonomi modeline geçmemiz lazım. Eski alışkanlıkları geride bırakan, özel sektörün önünü açan, ülkede yatırım iklimini olduğu noktadan çok daha iyi bir noktaya getiren, rekabetçi olma sıralamasında dünya ölçeklerine göre 114 sıralarda değil en azından güney komşumuz gibi 50-60ıncı ülke bandına yerleşen bir ülke modeline artık geçmemiz lazım. Eğer buna geçmezsek bahsedilen idealleri gerçekleştirmemiz mümkün olmayacak. Gençlerimizin ülkeyi terk etmesine engellememiz mümkün olmayacak, komşu ülkelere göre daha rekabetçi daha başarılı bir ekonomi yaratmamız mümkün olmayacak.
Biz ana hatları ile bu vizyonla hareket ediyoruz.
Aslında vizyonumuz çok nettir.
Vatandaşlarımızın refah seviyesini yükselten, sadece kişi başına düşen milli geliri artırmak değil, bunun dağılımına da önem veren sosyal bir devlet anlayışı ile ekonomik gelişmeyi sağlayan bir ekonomik yapı.
Ve bunu da yaparken çevreye saygılı bir büyüme modeli ile hareket etmemiz şart.”
***
Bakanlığa bağlı birimlerin yaptığı faaliyetler aşağıdaki şekilde özetlenmiştir:
TİCARET DAİRESİ
● OTOMASYON SİSTEMİ ÜZERİNDE ÇALIŞIYORUZ!
Ticaret Dairesi Otomasyon Sistemi, sadece iç ve dış ticaret bölümlerini kapsayacak şekilde değil uygulamaya yeni giren, ürün güvenliği, metroloji yasası, tüketicileri koruma yasası, hal yasası ve TAREX sistemini de içerecek şekilde kapsamı geliştirilmiştir. E-devlet aracılığı ile TURKSAT ile proje ilerlemekte olup, bütçeden para ödenmeden TC finansmanı ile gerçekleştirilecektir.
● İTHALAT SİSTEMİNDE BÜROKRASİYİ AZALTTIK!
Dünya Bankası desteği ile çalışma yaptığımız ithalat izinlerinde bürokrasiyi azaltmak ve iş insanlarına kolaylık sağlamak amacı ile Dış Ticaret Tüzüğünde değişikliğe gidilerek ticaret Dairesinden ithal izni alması gereken emtia sayısını 103 adetten 39 adete düşürmüş bulunmaktayız. Konu ile ilgili detay çalışmalar ön izin veren makamlarla devam ettirilmekte olup, gerekçelendirilemeyen ön izinlerin tespit edilmesi halinde, bu gibi ön izinlerde ortadan kaldırılacaktır.
SANAYİ DAİRESİ
● SANAYİ ARAZİSİ TAHSİSİ İÇİN KOMİTE KURDUK!
Sanayi Dairemiz Nisan 2018 tarihinde sanayi bölgelerinden yer kiralayan ancak kira süresi içerisinde yükümlülüklerini yerine getirmeyen kiracılarımızın kira sözleşmelerini iptal etmeye başlamıştır. Sanayi dairesi tarafından iptal edilen sanayi arazilerinin ihtiyaca göre adil ve şeffaf bir yaklaşım ile yeniden dağıtılması için, Kalkınma Bankası, KOBİGEM, KTEZO, KTSO temsilcileri ve Ekonomi ve Enerji Bakanlığı bürokratlarından oluşan bir değerlendirme komitesi oluşturmuştur. Komite, dağıtım için kriterler belirleyerek, gazete ve sosyal medya aracılığı ile duyuru yapmış ve başvuru kabul etmiştir. Gelinen aşamada ; İptal edilen parsel toplamı; 173 adet, Parsel Kiralama Komisyonu tarafından kiralanan ve yenilenen parsel toplamı; 97 adet, Parsel Kiralama Komisyonu tarafından Kiralanacak parsel toplamı ise 76 adettir
● OSB REHABİLİTASYON YASASI HAZIRLADIK! ŞU AN YÜRÜRLÜKTE!
Mevcut ve yeni kurulacak sanayi bölgelerinde çevre kirliliği, ortak kullanım alanlarına müdahale, kaçak yapılaşma, faaliyet dışı kullanım, alt ve üst yapılara zarar veren sanayicilere gerekli cezaların Dairemiz tarafından verilebilmesi için Organize Sanayi Bölgeleri Yasası’nda Haziran 2018 tarihinde değişiklik yapılmıştır. Bu değişiklik sonrasında 15 Daire personeli Bakanlar Kurulu tarafından “Soruşturma Memuru” olarak görevlendirilmiştir. Gerekli dökümanlar hazırlanarak sanayi bölgelerinde denetimlere başlanmıştır. Eylül ayı ortalarında başlanan denetim ve kontrollerde, bugüne kadar 6 sanayi bölgesinde Yasa’ya aykırı çalışmalar yapan kiracılarımıza gerekli uyarılar yapıldı. Yapılan uyarıları dikkate almayan 17 adet kiracımıza “para cezası” kesilmiştir.
● SANAYİDE TAHSİLATLARI YÜKSELTTİK!
Biriken ödenmemiş kira borçlarının tahsili amacıyla başlatılan çalışmalar neticesinde 5 milyon TL’ye yaklaşan borçların 1 Milyon TL’ye yakın kısmı tahsil edilmiş olup, geriye kalanların da tahsil edilmesi içim Maliye Bakanlığı - Gelir ve Vergi Dairesi’ne Kamu Alacaklarının Tahsili Usulü Yasası çerçevesinde bildirilmiştir.
YENİLENEBİLİR ENERJİ KURULU
● KKTC’DE GÜNEŞ ENERJİSİ KULLANIMINI YÜKSELTTİK!
2018 yılı başında izinlendirilerek şebekeye bağlanan başvuru kapasitesi toplam 11 MW iken Kasım 2018 itibari ile bu kapasite 21 MW olmuştur. KIBTEK’e ait 1,27 MW’lık Serhatköy GES’le beraber toplamda şebekeye verilen elektrik 21.01 MW’a ulaşmıştır. 2018 yılı başında izinlendirilen toplam başvuru 8,2 MW iken Aralık 2018 itibari ile bu kapasite 28MW olmuştur. KIBTEK ve YEK onaylı izinlendirilen 28 MW, izinlendirmenin yapılabilmesi için eksik evrakların tamamlanması ve süreç içerisinde konutlara ve küçük ölçekli işyerlerine verilecek yeni izinlerle yenilenebilir enerji kapasitemiz 2019 yazı öncesinde kurulu üretim gücü kapasitemiz olan 350 MW’ın %13-14’üne ulaşacaktır. Bu oranın MW olarak karşılığı ise 50 MW gibi bir kapasite olacaktır.
● ENERJİ VERİMLİLİĞİ KOMİTESİ OLUŞTURULDU!
2019 YILININ İLK ÇEYREĞİNDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ YASASINI YÜRÜRLÜĞE KOYMAK İÇİN UĞRAŞACAĞIZ!
Enerji konusu kapsamında önemli bir yeri olan enerji verimliliği hakkında mevzuat ile ihtiyaç duyulan çalışmaların yapılması için, Yödak’tan 3 temsilci, KTMMOB’den Mimar, Makine ve Elektrik Mühendisi olmak üzere 3 Temsilci, KIBTEK’ten 1 temsilci olmak üzere Bakanlık Müsteşarı başkanlığında Enerji Verimliliği Komitesi oluşturulmuştur.
BAKANLIK MERKEZ ÖRGÜTÜ
● ULUSLARARASI ŞİRKETLER GÖZDEN GEÇİRİLDİ! HESAP SUNMAYAN VE YILLIK AİDATLARINI ÖDEMEYEN 182 ADET ŞİRKET İPTAL EDİLDİ!
Bakanlık bünyesinde faaliyet gösteren Uluslararası İşletme Birimi tarafından hesap sunmayan, yıllık aidatlarını yatırmayan, 182 işletmenin faaliyet izni iptal edilmiştir. Ödenmeyen rakamlar kamu alacaklarına aktarılmıştır.
RESMİ KABZ MEMURLUĞU VE MUKAYYİTLİĞİ DAİRESİ
● YABANCI SERMAYE YASASINDA ÖNGÖRÜLEN BÜROKRASİ AZALTILIYOR!
2018 yılı içerisinde Yabancı Sermaye Yasasında bir çalışma yapılmıştı. Söz konusu yasada yapılması düşünülen değişiklik ile yabancı iştirakçilerin şirket kuruluşlarında ve/veya katılacakları şirketler için gerekli Bakan onayının, bundan böyle Şirketler Mukayyidinin uhdesinde olması öngörülmektedir
● 1949’DAN BERİDİR DEĞİŞMEYEN FASIL 113 ŞİRKETLER YASASININ AVRUPA BİRLİĞİ İLE UYUMLU SON TASLAĞI SONUNDA BİTİRİLDİ!
Uzun bir zamandan beridir AB uzmanları ve çalışma grubu tarafından çalışılan, ancak son haline getirilemeyen Fasıl 113 Şirketler Yasasına nihayet son hali verilmiştir. Yasa Bakanlar Kurulu’na gönderilmeye hazırdır.
KALKINMA BANKASI
● SANAYİ KREDİLERİ PLASMAN KAYNAĞINDAN ACİL İŞLETME SERMAYE KREDİSİ SAĞLADIK!
2018 Yılı Bütçesi ve İş Programında 32 Milyon TL ayrılan Sanayi Kredileri plasman kaynağından “Banka Kaynaklı Acil İşletme Kredisi” tahsis edilmesine karar vererek uygulamaya geçirilmiştir. Bunun için 2018 yılı sonuna kadar 35 milyon plase edilmesi hedeflenmektedir.
● İŞLETMELERİN MALİYETLERİNDE ÖNEMLİ ROLÜ OLAN ELEKTRİK GİDERLERİNİ AZALTMAK VE ÇEVREYE ZARARLI YAKIT TÜKETİMİNE DAYALI ÜRETİM YERİNE YENİLENEBİLİR ENERJİ PROJELERİNE DESTEK VERDİK!
Banka ülke ekonomisine katkısı olan ve reel sektörün maliyetlerinin düşürülmesinde ve verimliliğinin artırılmasında önemli bir faktör olan yenilenebilir enerji projelerini desteklemeye devam etmektedir. Yılsonuna kadar 38 Milyon TL’lik proje onaylanması beklenmektedir.
ULUSLARARASI İLİŞKİLER VE İŞBİRLİKLERİ
● AVRUPA BİRLİĞİ VE DÜNYA BANKASI İLE ÇEŞİTLİ KONULARDA ÇALIŞIYORUZ!
BAKANLIĞIMIZDA AVRUPA BİRLİĞİ VE DÜNYA BANKASI İLE TOPLAM 10 TOPLANTI YAPILDI.
Geçtiğimiz 10 aylık süreçte, Avrupa Birliği ve Dünya Bankası ile birlikte çeşitli projeler yürütüyoruz. Avrupa Koordinasyon Merkezinin de katkıları ile devam eden çalışmalarımızın başında,
1. İthalat Rejiminin Kolaylaştırılması
2. Kuzey Kıbrıs Ekonomik Vizyonunun Oluşturulması
3. Enerji
4. Tarım alanında teşviklerin gözden geçirilmesi
gibi çalışmalar gelmektedir.
● TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE İSTİŞARE VE İŞBİRLİKLERİMİZ DEVAM EDİYOR!
TC ESKİ EKONOMİ BAKANI ve ESKİ SANAYİ BAKANI, TC ENERJİ ve TABİİ KAYNAKLAR BAKANI ve TC TİCARET BAKANI ile RESMİ TEMASLAR GERÇEKLEŞTİRDİK!
KKTC ve TC TÜRK STANDARTLARI ENSTİTÜSÜ ARASINDA İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ İMZALADIK!
KKTC ve TC Türk Standartları Enstitüsü arasında işbirliği protokolü imzalandı. Protokol TC Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Dr. Faruk Özlü ve KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Özdil Nami arasında imzalandı. Protokol kapsamında standardizasyon, eğitim, muayene, gözetim, laboratuvar hizmetleri, deney, kalibrasyon, personel, helal belgelendirme gibi alanlarda iş birlikleri öngörülüyor.
ENERJİ KONUSUNDAKİ ULUSLAR ARASI ÇALIŞMALAR
● ENTSO-E (AVRUPA ELEKTRİK İLETİM SİSTEMİ İŞLETİCİLERİ AĞI) ve AVRUPA KOMİSYONU İLE BRÜKSEL'DE TOPLANTI YAPTIK!
ENTSO-e ve Avrupa Komisyonu Enerji Genel Müdürlüğü ile Kuzey Kıbrıs’taki mevcut enerji üretimi ve tüketimi ile ilgili son durumu, ülkemizdeki temiz ve verimli enerji çeşitliliğine yönelik yatırım ihtiyacını ve Türkiye ile Enterkonnekte Kablo konusunda yapılan çalışmalarla ilgili toplantı yapılmıştır.
● TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE ENERJİ KONUSUNDA ORTAK ÇALIŞMALARIMIZ DEVAM EDİYOR!
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhuriyet Meclisi’nin 16 Ocak 2017 tarihli yirmidokuzuncu birleşiminde oy çokluğuyla kabul edilen, “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hükümeti ile Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Enerji Alanında İşbirliğine İlişkin Anlaşma (Onay) Yasası” gereğince, KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanlığı ve TC Enerji Bakanlığı arasında, enerji alanında gelecek işbirliklerine yönelik bir takım çalışmalar sürdürmekteyiz. Bu çalışmalar, yine bahse konu anlaşmanın sağladığı zeminden hareketle kurulan Ortak Enerji Çalışma Grubu ile sürdürülmektedir.
Enerji Konusunda, Türkiye Cumhuriyeti’ndeki üst düzey muhataplarımızla 5 toplantı (1. Cumhurbaşkanları arasında, 2.KKTC-TC Ekonomi Bakanları arasında, 3. KKTC TC Enerji Bakanları arasında iki adet toplantı)
Bununla birlikte Ortak Enerji Çalışma Grubu Kasım ayı içerisinde bir araya geldi. OEÇG, yenilenebilir enerji kapasitemizin artmasına ve elektrikte Avrupa Enterkonnekte Ağı’nın bir parçası olmamıza olanak tanıyacak olan, “KKTC ve TC arasında Enterkonnekte Kablo Projesi” ile ilgili çalışmalar, bununla birlikte LNG, CNG gibi alternatif çalışmaları nihai haline getirmek için çalışıyorlar.